Bu makalemizde kortizonun ne olduğunu, ne için kullanıldığını ve yan etkileri hakkında bilgilendirme yapacağız. Ayrıca kortizon kullanan okurlarımızın görülen zararlardan en kısa süre içerisinde nasıl kurtulabileceğine dair de bilgilendirmeler yapacağız. Kortizon yan etkileri hakkında bilgilendirme yapmadan önce kortizonu daha yakından tanıyalım.
Sayfa İçeriği
Kortizon nedir ?
Kortizon, böbrek üstü bezlerinin kabuk bölgesinde bulunan ve stresli zamanlarda salgılanmaya başlayıp beynin korunmasında rol alan, iltihapları önleme özelliği bulunan çok faydalı bir hormondur. Fazla salgılandığı zaman ise faydalar zarara çevrilip, sinir hücrelerini öldürmesi ile bilinmektedir.
Ne için kullanılır ?
Normal sağlıklı bir kişide kortizon vücut tarafından yeteri seviyede üretilip vücutta iltihabın birikmesini engellemektedir. Yeteri kadar salgılanmadığı dönemlerde ise vücudun çeşitli yerlerinde iltihap görülebilir. Fakat yeteri kadar salgılanmadığı dönemlerde dışarıdan doktor kontrolünde kortizon takviyesi alınması gerekebilir.
Kortizonun hap, krem veya enjeksiyon (iğne) gibi formları bulunmaktadır. Kortizonun kullanıldığı hastalıklar şu şekildedir:
- Astım ve alerji ataklarının önlenmesinde,
- Deri hastalıklarında,
- Egzama tedavisinde,
- Romatizmal hastalıklarda,
- Karaciğer hastalıklarında,
- Böbrek ve idrar yolu hastalıklarında,
- Zehirlenmelerde,
- Göz hastalıklarında,
- Ülseratif kolit tedavisinde,
- Kan hastalıklarında,
- Alerji tedavisinde,
- Sinir sisteminde,
- Kal ve damar hastalıklarında,
- Tümör tedavilerinde,
- Güneş çarpmasında.
Görüldüğü gibi kortizonun kullanım alanı oldukça geniştir. Bir çok hastalığın tedavisinde kortizondan yardım alınmaktadır.
Kortizon yan etkileri
Vücut direnci ve iltihap önlemede oldukça faydası olan kortizonun fazla ve yanlış kullanılmasında oldukça ciddi yan etkiler gözlenebilir. Bundan dolayı kortizon ihtiyacınızın olup olmadığına ve miktarına mutlaka uzman doktor karar vermelidir.
Halkımız kendisinin doktoru olduğu için, çevreden duyduğunuz gibi hemen kortizon içeren bir tedavi yöntemine başlamamalısınız. Vücudun tüm bölgelerinde görülebilecek ciddi zararlara maruz kalabilirsiniz. Neden diye soracak olursanız işte kortizonun en çok bilinen 25 yan etkisi:
- Vücutta şişlik, ödem oluşması ve göbek bölgesinde yağlanmada artış,
- Uzun süren mide bulantısı,
- Çocukluk döneminde kullanımda gelişim bozuklukları,
- Bayanların adet (regl) dönemlerinde değişkenlik,
- Kol, bacak ve gövde kaslarında zayıflama,
- Hormonların salgılamalarında düzensizlik,
- Kemik erimesi,
- Kiloda düzensiz artış,
- Mantar ve virüs kaynaklı enfeksiyonlara karşı vücudun direncinin azalması,
- Şeker ve tansiyon yükselmesi,
- Uyku düzeninde bozukluk,
- Baş dönmesi ve ağrısı,
- Ciltte sivilcelenme,
- Tüylenme,
- Katarak,
- Ciltte kuruluk ve tüylenme,
- Burunda kuruluk, kabuklanma ve kanama,
- Aşırı terleme,
- Anksiyete,
- Nefes darlığı,
- Omurga kemiklerinin çabuk kırılması,
- Tendon yırtılması,
- Konvülsiyon.
- Duygu durum bozukluğu,
- Depresyon,
Yukarıda yazılanlarda okuduğunuz gibi, kortizonun bir çok yan etkisi bulunmaktadır. Bu yan etkilere maruz kalmamak için veya minimum seviyede kortizonun zararlarına maruz kalmak için mutlaka doktor tavsiyesi ve kontrolünde kullanılmalıdır.
Seboreik dermatit tedavisinde kortizon kullanımı
Yağlı saç egzaması olan seboreik dermatit tedavisi uzun süredir kortizonlu kremlerin kullanımı ile gerçekleştirilmekteydi. Fakat son dönemlerde kortizon içerikli ürünlere göre zararı yok denecek kadar az olan alternatif şampuanların çıkması ile birlikte bunlar daha sık tercih edilmeye başlandı.
Zararının daha az olmasının yanında, kortizon içerikli ilaçlara karşı direnç geliştiren mantarlar kısa süre içerisinde yeniden seboreik dermatit olarak meydana çıkıyorlar. Bundan dolayı seboreik egzama oluşuma sebep olan mantarlar tarafından tanınmayan ve bağışıklık geliştirilemeyen climbazol içerikli şampuanlar tercih edilmektedir.
Kortizon içermeyen ve 26 farklı içeriği ile oldukça zengin bir karışım olup Akdeniz Üniversitesi’nde geliştirilen QL Egzama Şampuanı son dönemde en çok tercih edilen tedavi yöntemidir.
Seboreik dermatit tedavisinde kortizon iğnesi
Seboreik dermatit hastalığı olanlar için kortizon iğnesi şiddetli dönemlerde doktorlar tarafından tedavi yöntemi olarak tercih edilebilmektedir. Geçici olarak rahatlatmaya yönelik olarak uygulanan bu tedavi uzun süreli olarak tavsiye edilmemektedir. Uzun süreli kortizonlu iğne tedavilerinin yan etkileri seboreik dermatitden daha da ciddi olabilmektedir.
Şiddetli atak dönemlerinde çok kısa süreli iğne tedavisi tercih edilecekse bile mutlaka uzman doktor tarafından kontrollü bir şekilde hastaya uygulanmalıdır.
Seboreik dermatit için kortizonsuz krem
Kortizon kullanımı ile birlikte kısa süre içerisinde geçici tedavi sağlansa bile, ciddi yan etkilerinden dolayı hastalar kortizonsuz dermatit krem veya şampuan kullanmayı tercih etmektedirler. Gelişen teknoloji ile birlikte yeni etken maddelerin icadı, kortizon içermeden üretilen kremlerin seboreik dermatit hastalığında oldukça etkili olduğunu kanıtlamaktadır.
Gün geçtikçe artan çeşitli markalardan hangisini tercih edeceğiniz konusunda, dermatoloji uzmanı doktorlar bu konuda hastalara yön gösterici olabilmektedirler.
Yan etkilerinden kısa süre içerisinde kurtulmak için dikkat edilmesi gerekenler
Doktor tavsiyesi ile kullanmanız tavsiye edilen kortizonun yan etkilerinden minimum miktarda etkilenmek ve kısa süre içerisinde bu zararlardan kurtulmak için uymanız gereken bir takım şeyler bulunmaktadır. İşte kortizon tedavisi gören kişilerin yapması gerekenler:
- Yağlı ve karbonhidrat ağırlıklı yiyecek tüketiminden kaçınmak,
- Günde minimum 45 dakika yürüyüş ve spor yapmak,
- Tuz tüketimini azaltmak, mümkünse hiç tüketmemek,
- Kolesterole dikkat edip kontrol altında tutmak,
- Alkol ve sigara gibi zararlı şeylerden uzak durmak,
- Kafein tüketimini minimize etmek,
- Kalsiyum ve protein tarafından zengin olan besinleri tüketmek,
- Koruyucu içermeyen yiyecekler tüketmek,
- Sebze ve meyve ağırlıklı beslenmek,
- Kan şekerini kontrol altına tutmak için tatlıdan uzak durmak,
Makalemizde bahsetmiş olduğumuz maddelere kortizon kullanırken dikkat ederek, kortizonun zararlarını minimuma düşürerek, yan etkilerden kısa süre içerisinde kurtulabilirsiniz.
Kortizonun saç ile ilişkisi
Kortizon kullanımı neticesinde saç ile ilgili bazı sonuçların gözlendiği bilinmektedir. Şimdi saçta görülebilecek bazı pozitif ve negatif etkileri hakkında merak edilen konular hakkında kısaca bilgilendirme yapalım.
Kortizon saç dökülmesi yapar mı ?
Kortizonun uzun vade kullanımı neticesinde saç dökülmesine neden olduğu bilinmektedir. Fakat yine de saç dökülmesi konusunda panik olmanız gerekmez. Önerilen dozda, kısa süreli ve sık tekrar etmeden kullanılan kortizon saç dökülmesine neden olmaz.
Saçlarımız kökten beslenir, kortizon ise saç derimizi uzun vadede inceltebilmektedir. Saç derimiz inceldiği zaman saç köklerimiz yeteri kadar beslenemediği için kalıcı olarak dökülmelere sebep olabilir. Saç dökülmesi ile karşılaşılmaması için QL gibi daha bitkisel içerikli tedavi yöntemleri tercih edilmelidir.
Kortizon saç çıkarır mı ?
Saç dökülmesini durdurmak ve var olan saç köklerinden yeniden baby saç çıkartmak için kortizon iğnesi tedavisi doktorlar tarafından uygulanmaktadır. Fakat aşırı yan etki ile karşılaşılmasından korkulduğu ve sonucun garantisi olmadığı için hastalar tarafından bu tedavi çok tercih edilmiyor.
Saç çıkartmak veya saç dökülmesini durdurmak için kortizon iğnesi tedavisine başvuranların yorumlarını incelediğimiz zaman çok iyi neticeler elde edilemediğini de görmekteyiz. Aşağıda bazı kullananların yorumlarını yayınlıyoruz.
Kortizon ve saç beyazlaması ilişkisi
İsviçre’de 54 yaşındaki bir kadın, kafasının küçük bir bölgesinde oluşan saç dökülmesi şikayeti ile doktoruna başvuruyor. Doktor kadına kortizon tedavisi uyguluyor ve saç dökülmesi gerçekten duruyor. Fakat bir kaç hafta içerisinde saçlarının tümünün beyazladığı görülüyor. (kaynak)
Özellikle aşırı stresli dönemlerde görülen saç beyazlaması ile bu dönemlerde faza salgılanan kortizon hormonu arasında bağ olduğu düşünülmektedir.
Sayın ziyaretçimiz, sizin de kortizon kullanımını ile ilgili yaşamış olduğunuz deneyimler varsa, sayfamızın altında bulunan yorum bölümünden bize ve diğer okurlarımıza iletebilirsiniz. Ayrıca kortizon hakkında yazımızın içerisinde bulamadığınız ve merak ettiğiniz şeyler varsa da yorum bölümünden uzmanlarımıza ileterek cevap alabilirsiniz.
Sağlıklı günler dileriz.
Ani duyu kaybı yaşadım kortizon tedavisi gördüm ama şuan belim böbreklerik uytmuyor beni ne yapmam lazım..??
Acil doktora görünerek tedaviye başlamalısınız. Geçmiş olsun.
QL egzama şampuanı çevremde birçok kişi kullandı ve gayet güzel sonuç aldıklarını söylediler. Tavsiye üzerine 1 kutu deneme amaçlı sipariş verdim. Yanında krem hediyeniz varmış. Bana da gönderilirse çok memnun olurum.
Merhaba burun ameliyatdan 6 ay geçti doktorum ödemim inmedi diye kortizon igne yaptı ama burun derim yanmış gibi inceldj bu durum geçermi